عنوان تحقیق

1- عنوان به زبان فارسی: 

اثر هشت هفته نوع تمرین هوازی بر نیمرخ چربی خون مردان میانسال

2- عنوان به زبان انگليسي:

Compare the effect of eight weeks of aerobic exercise on blood lipids of middle-aged men.

بيان مسأله اساسي تحقيق به طور كلي (شامل تشريح مسأله و معرفي آن، بيان جنبه‏هاي مجهول و مبهم، بيان متغيرهاي مربوطه و منظور از انجام پایان نامه تربیت بدنی) .

از جمله چربی های بدن کلسترول ، تری گلیسرید بوده که کلسترول دارای هسته استرولی می باشد. اما محتوی اسید چرب نمی باشد و هسته استرولی آن از فرآورده های تجزیه ملکول های اسیدهای چرب تشکیل می شود و به این ترتیب دارای خواص فیزیکی و شیمیایی سایر مواد لیپیدی می باشد .  (شادان  1373) .

چربی خنثی که تری گلیسیرید نامیده می شوند ، در بدن برای تامین انرژی روندهای مختلف متابولیک به مصرف می رسند و از نظر سهم تقریبا برابری با کربوهیدرات ها دارند که ساختمان ملکولی آن تشکیل شده از سه ملکول اسید چرب با زنجیر دراز که با یک ملکول گلیسرول ترکیب شده اند. (شادان  1373) .

نتایج تحقیقات داودی (1388) نشان میدهد که در اثر هشت هفته تمرین ورزشی منتخب هوازی میزان کلسترول خون بیماران دارای بیماری کبد چرب ، کاهش معنی داری پیدا کرده است .
که نتیجه این تحقیق با یافته های بسیاری از تحقیقات که در مورد سایر افراد و گروه های جامعه انجام شده است ، همسو می باشد . (اسپاسیانی و کاک 2008) .

افزایش غلظت اسیدهای چرب آزاد و اسیدهای آزاد و اسیدهای آمینه در خون که با افزایش هورمون رشد و کورتیزول همراه است که برای عمل گلوکونئوژنز و سوخت های جایگزین را برای متابولیسم انرژی عضله اسکلتی (اسیدهای چرب آزاد) تامین می کند (رابرگزورابرتس ، ترجمه گائینی  1384) . بنابراین کاهش تری گلیسرید و کلسترول خون بیماران کبد چرب به مانند سایر گروه هایی از افراد سالم جامعه که پژوهش قرار گرفته اند ، می تواند همخوانی بسیار نزدیک داشته باشد .

در خصوص تاثیر فعالیتهای بدنی خصوصا تمرینات هوازی برنیمرخ لیپیدی مطالعات انجام شده است ، اما اثر نوع تمرین هوازی (پیوسه واینتروال )  کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است لذا این پایان نامه با هدف مقایسه اثر تمرین هوازی بشکل پیوسته وبشکل اینتروال بر نیمرخ لیپیدی در مردان میانسال انجام خواهد شد .

این پایان نامه تربیت بدنی جهت یافتن پاسخ سوال زیر انجام خواهد شد .

ایا نوع تمرین هوازی (پیوسته – اینتروال ) بر نیمرخ لیپیدی در مردان میانسال اثر معنی دارد ؟

اهمیت و ضرورت انجام پایان نامه تربیت بدنی(شامل اختلاف نظرها و خلاءهاي تحقيقاتي موجود، ميزان نياز به موضوع، فوايد احتمالي نظري و عملي آن و همچنين مواد، روش و يا فرآيند تحقيقي احتمالاً جديدي كه در اين تحقيق مورد استفاده قرار مي‏گيرد):

امروزه توجه خاصی به چاقی و بیماری‌های مربوط به آن و پیشگیری از آن ها هم در جوامع پزشکی و هم در جوامع ورزشی به عمل آمده است ، ولی متاسفانه تحقیقات بعمل آمده درکشور ما اغلب توسط جامعه پزشکی صورت گرفته و متخصصان ورزشی تنها در مورد اندکی دریافت صحیح و دقیق رابطه ورزش و چاقی و عوامل وابسته به آن پرداخته اند و اغلب مطالعات انجام شده در این رابطه ، مطالعات توصیفی بوده و به دلیل دشواری اجرای تحقیقات تجربی کمتر از آن ها استفاده شده است .(عیدیوندی   1384) .

مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بيان مختصر پیشینه تحقيقات انجام شده در داخل و خارج کشور پيرامون موضوع تحقیق و نتايج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظري تحقیق):

مقدار زیادی چربی بطور متوالی در دو بافت عمده بدن یعنی بافت چربی و کبد ذخیره می شود . بافت چربی معمولا مخزن یا انبار چربی نامیده می شود . عمل اصلی بافت چربی ذخیره کردن تری گلیسریدها تا هنگامی است که بوجود انها برای تامین انرزی در نقاط دیگر بدن نیاز پیدا شود . ( شادان 1385 ) .

سلول های بافت چربی فیبر وبلاست ها تغییرشکل یافته ای هستند که قادرند تری گلیسرید های خالص را به مقدار برابر با 80  تا 90  درصد حجمشان ذخیره کنند . تری گلیسرید ها عموما بصورت مایع هستند وهنگامی که بافتهای پوست در معرض سرمای طولانی قرار می گیرند ، زنجیره اسیدهای چربی در طی هفته ها یا کوتاهترشده ویا اشباع تر می گردد تا نقطه ذوب آن ها را کاهش دهد واز این راه همیشه چربی موجود در سلول های چربی را در حالت مایع نگاه می دارد ، این موضوع بویزه از این نظر اهمیت دارد که فقط چربی مایع می تواند هیدرولیز شده وسپس به خارج از سلول انتقال یابد . سلول های چربی می توانند ، همچنین اسیدهای چربی وتری گلیسریدها کربوهیدراتها را تولید کنند که این عمل ، مکمل سنتزچربی ها در کبد است ( شادان 1372 ) .

مقدار زیادی از آنزیم های لیپاز در بافت چربی وجود دارد ، برخی از این آنزیم ها عمل ذخیره شدن و دریافت تری گلیسرید از کیلو میکرونها و سایر لیپوپروتئین ها را بر عهده دارند . به علت مبادلات سریع اسید های چرب ، تری گلیسرید های بافت چربی تقریبا هر دو تا سه هفته یک بار تجدید می شوند واین بدان معنی است که چربی هایی که امروز در بافت های چربی وجود دارند همان چربی هایی نیستند که ماه گذشته ذخیره شده بودندواین موضوع حالت دینامیک ذخیره چربی را تاکید می کند ( شادان ، 1372 ) .

هر گاه کربوهیدرات های بیشتری از آنچه می توان بلافاصله برای تامین انرزی به مصرف برسد یابه شکل گلیکوزن ذخیره شود ، وارد بدن گردد مقدار اضافی ان به تری گلیسرید ها تبدیل شده وسپس به همین شکل دریافت چربی ذخیره می شود . قسمت اعظم سنتز تری گلیسرید ها در کبد به انجام می رسد اما مقادیر کمتری نیز دریافت چربی سنتز می شوند . تری گلیسریدهایی که در کبد تشکیل می شوند بوسیله لیپوپروتئین های با دانسیته بسیار پایین به بافنت جربی حمل شده ودر آن جا تا هنگام احتیاج ذخیره میگردند . عدم سنتز چربی ها از کربوهیدرات در غیاب انسولین به این صورت  می باشد که هنگامی که انسولین وجود ندارد گلوکز نمی تواند بطور رضایت بخشی وارد سلول های چربی و کبدی تشکیل تری گلیسرید ها را بوسیله بافت ها مشکل می سازد (شادان ،1385 ) .

به معنی ذخیره شدن چربی اضافی در بدن است . چاقی ناشی از مصرفی غذای بیشتراز مورد نیاز بدن برای تولید انرزی میباشد . در این این حال مقداراضافی مواد غذایی ، چه بصورت چربی ، چه کربوهیدرات و چه پروتئین باشد ، بصورت چربی دریافت چربی ذخیره می شود تا بعدها برای تامین انرزی به مصرف برسد . اشکار است که این روند یک جانبه موجب افزایش پیش رونده ذخایر چربی شده ومنجر به چاقی شدید می گردد (شادان ،  1385) .

اهداف مشخص تحقيق (شامل اهداف آرماني، کلی، اهداف ويژه و كاربردي):

هدف کلی از انجام این پایان نامه تربیت بدنی: مقایسه اثر هشت هفته تمرین اینتروال هوازی وپیوسته هوازی بر نیم رخ چربی خون

اهداف جزئی:

1-    بررسی اثر نوع تمریین هوازی بر غلظت کلسترول در مردان میانسال .
2-    بررسی اثر نوع تمرین هوازی بر غلظت تری گلیسرید در مردان میانسال .
3-بررسی اثر نوع تمرین هوازی بر غلظت LDL  درمردان میانسال .
4-بررسی اثر نوع تمرین هوازی بر غلظت HDL در مردان میانسال .

سؤالات تحقیق: 

هشت هفته تمرین های اینتروال و پیوسته هوازی چه تاثیری بر نیم‌رخ چربی افراد دارد؟

فرضيه‏ هاي تحقیق:

1-    نوع تمرین هوازی چه تاثیری بر غلظت کلسترول در مردان میانسال دارد ؟
2-    نوع تمرین هوازی چه تاثیری بر غلظت HDL در مردان میانسال دارد ؟
3-    نوع تمرین هوازی چه تاثیری بر غلظت LDL در مردان میانسال دارد ؟
4-    نوع تمرین هوازی چه تاثیری بر غلظت تری گلیسرید در مردان میانسال دارد ؟
5-    نوع تمرین هوازی چه تاثیری بر چاقی در مردان میانسال دارد

تعريف واژه‏ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):

تری گلیسرید : چربی های خنثی که تری گلیسرید نامیده می شوند ،در بدن برای تامین انرژی ، برای روند های مختلف متابولیک به مصرف می رسند واز این نظر سهم تقریبا برابری با کربوهیدرات ها دارند . ساختمان مولکولی آن تشکیل شده از : سه مولکول اسید چرب با زنجیر دراز که با یک مولکول گلیسرول ترکیب شده اند ( شادان 1373 ) .

کلسترول: از جمله چربی های بدن بوده که دارای هسته اسرولی می باشد اما محتوی اسید چرب نمی باشد وهسته استرولی آن از فراورده های تجزیه مولکول های اسیدهای چرب تشکیل می شود وبه این ترتیب دارای خواص فیزیکی وشیمیایی سایر مواد لیپیدی می باشد (شادان 1373 ) .

تمرینات هوازی : فعالیت هایی با شدت نسبتا طولانی که دستگاه های عضلانی بزرگ بدن را فعال می کنند و انرژی مورد نیاز برای اجرای آن ها ، تمامی ویا عمده آن از طریق دستگاه هوازی تامین می شود ، فعالیت هوازی نامیده می شود (گائینی ، 1383 ) .

رو شناسی تحقیق:

الف- شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهيزات و استانداردهاي مورد استفاده در قالب مراحل اجرايي تحقيق به تفكيك):

تذكر: درخصوص تفكيك مراحل اجرايي تحقيق و توضيح آن، از به كار بردن عناوين كلي نظير، «گردآوري اطلاعات اوليه»، «تهيه نمونه‏هاي آزمون»، «انجام آزمايش‏ها» و غيره خودداري شده و لازم است در هر مورد توضيحات كامل در رابطه با منابع و مراكز تهيه داده‏ها و ملزومات، نوع فعاليت، مواد، روش‏ها، استانداردها، تجهيزات و مشخصات هر يك ارائه گردد.

این تحقیق از نوع نیمه تجربی وهدف آن کاربردی بوده وهمراه با پیش آزمون و پس آزمون ، در دو گروه آزمایشی و کنترل صورت گرفته ، که طی آن هشت هفته تمرین  های اینتروال هوازی و پیوسته هوازی برروی وزن ، کلسترول، تری گلیسیرید HDLوLDL  خون بیماران انجام خواهدشد .

در مطالعات انجام شده از آزمایش های نمونه گیری خونی به عنوان شاخص تشخیصی ارزیابی آزمون استفاده شده است . نمونه گیری خونی از بیماران توسط کارشناس پرستاری انجام شده و در آزمایشگاه تخصصی با ضریب  اطمینان استاندارد پزشکی ، چربی های خون ( کلسترول و تری گلیسیرید ) وسایر فاکتورهای خونی مورد آزمایش و ارزیابی قرار خواهدگرفته. شاخص وزن بدن بیماران با ترازوی دیجیتال با دقت 001/ساخت ژاپن انجام خواهد شده  . البته از سایر ابزارهای گرد آوری اطلاعات مثل پرسش نامه محقق ساخته جهت دعوت بیماران در برنامه تحقیقی استفاده می شود.

اطلاعات مربوط به پیشینه بیماری چربی خون بصورت کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی مقالات مشابه بدست آمده و با توجه به دسترسی محقق به پزشکان متخصص  طب داخلی و کسب اطلاعات لازم در زمینه بیماری پیشنه های لازم را بدست آورده .

ب-  متغيرهاي مورد بررسي در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:

متغیرهای مستقل
نوع فعالیت هوازی
متغیرهای وابسته
وزن
تری گلیسیرید خون
کلسترول خون
HDLوLDLخون

ج –  شرح کامل روش (ميداني، كتابخانه‏اي) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه،  مصاحبه،  فيش‏برداري و غيره) گردآوري داده‏ها :

برنامه تمرینی به مدت 8هفته ، به تعداد 4 جلسه در هفته و میانگین 50-70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی ، شدت تمرین با شروع تمرینات استقامتی ساده وآسان آغاز شده است .در هفته های آغازین مدت زمان تمرین از 10 دقیقه گرم کردن بدن به همراه حرکات کششی 25 دقیقه دویدن نرم وآهسته با شدت 50-60 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی و 5 دقیقه سرد کردن بدن با حرکات ایروبیک ساده و آهسته در فضای آزاد پیست دو میدانی زیر نظر کارشناس ورزشی انجام می گیرد .

بخاطر جلو گیری از پدیده سازگاری تمرینی مبنی بر عدم کاهش تاثیر تمرین ، شدت تمرین در هفته های بعدی بر اساس اصل اضافه بار تمرین ، افزوده شده ، تا جایی که در هفته های چهارم به سمت بالاتر ین شدت تمرین به0 7 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی در هفته های هفتم هشتم رسیده است .همچنین مدت تمرین به یک ساعت در هفته هشتم پایان یافته است.

د – جامعه آماري، روش نمونه‏گيري و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):

با مراجعه به بیمارستان موجود در شهرستان امیدیه و بررسی بیمارا ن مورد آزمایش قرارگرفته شده دررده سنی 45-55  ساله درمدت یک سال گذشته انجام خواهد گرفت .

روشها وابزار تجزیه وتحلیل داده ها :

داده ها توسط شاخص اماری توصیفی ،توصیف می گردند ،سپس آزمون فرضیه ها از تحلیل عامل واریانس طرح 2 ( زمان ) طرح 2 (تمرین )استفاده خواهد شد . سطح معنی داری برای تمام موارد کمتر از  5 درصد در نظر گرفته خواهد شد .